<\/span><\/h2>\n\n\n\nKarantinadaki hasta bireylerde en s\u0131k g\u00f6r\u00fclen psikolojik tepkiler stres, kayg\u0131 ve depresif belirtiler \u015feklindedir. Konsantrasyon ve odaklanmada azalma, karars\u0131zl\u0131k, g\u00fcnl\u00fck ya\u015fam i\u015flerinde azalan performansla birlikte isteksizlik gibi ki\u015filerin rutinlerinde \u00f6nemli aksamalara yol a\u00e7maktad\u0131r. Bu da \u00fcz\u00fcnt\u00fcy\u00fc beraberinde getirmektedir. Ayn\u0131 zamanda ki\u015finin sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 hakk\u0131nda endi\u015felenmesi, baz\u0131 durumlarda da hastal\u0131k nedeniyle olumsuz sonu\u00e7lar ya\u015famaktan korkmas\u0131 \u00f6n plandad\u0131r. Ki\u015fi, sevdiklerine hastal\u0131k bula\u015ft\u0131rmaktan ve onlar\u0131n sa\u011fl\u0131\u011f\u0131ndan da endi\u015felenmektedir. Birey, karantinada bulundu\u011fu evi di\u011fer aile \u00fcyeleri ile de payla\u015f\u0131yorsa bu endi\u015fe daha \u00e7ok artmakta, ayn\u0131 zamanda su\u00e7luluk ve sorumluluk hissedebilmektedir. Hastal\u0131k, hastal\u0131\u011f\u0131n seyri ve karantina s\u00fcreci hakk\u0131nda bilgi eksikli\u011fi artt\u0131k\u00e7a korku, endi\u015fe ve depresif belirtiler artmaktad\u0131r.<\/strong><\/p>\n\n\n\nKarantina s\u00fcrecinde s\u0131k kar\u015f\u0131la\u015f\u0131lan problemlerin ba\u015f\u0131nda yaln\u0131zl\u0131k ve karamsarl\u0131k da gelmektedir. Ki\u015fi bu s\u00fcreci tek ba\u015f\u0131na atlatmas\u0131 gerekti\u011finden sosyal ortam\u0131ndan ve destek kaynaklar\u0131ndan uzakla\u015fmakta; bu da izole edilmi\u015flik hissini ortaya \u00e7\u0131karmaktad\u0131r. Karantina s\u00fcrecinin uzamas\u0131, \u00f6zellikle de 10 g\u00fcn\u00fc ge\u00e7mesi durumunda iyi hissetmeme halinde art\u0131\u015f ve olumlu duygu deneyiminin azalmas\u0131 g\u00f6zlemlenmektedir. Sosyal ve fiziksel aktivitelerden uzakla\u015fma, can s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131 ve hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131 da peki\u015ftirmektedir. Temel ihtiya\u00e7lar\u0131n kar\u015f\u0131lanmamas\u0131, g\u00fcnl\u00fck aktivitelerde zorluk ve sevilen ki\u015filerle ileti\u015fim kuramama s\u00f6z konusu olursa bu hayal k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131 daha da artmaktad\u0131r. Ekonomik olarak zorluk ya\u015fayan ki\u015filer ve yaln\u0131z ya\u015fayan bireyler bu anlamda dezavantajl\u0131 durumda bulunmaktad\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Karantina s\u00fcrecinde g\u00f6zlemlenen duygusal tepkilerden bir di\u011feri \u00f6fkedir. Ki\u015fi \u00f6fkeyi hem kendine hem de di\u011fer insanlara kar\u015f\u0131 hissedebilmektedir. Covid karantina s\u00fcrecinde oldu\u011fu fark edilen ki\u015fi \u00e7evresi taraf\u0131ndan \u201chasta, hastal\u0131kl\u0131, bula\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 hastal\u0131k ta\u015f\u0131yan\u201d biri olarak etiketlenebilmektedir. Di\u011fer insanlar\u0131n kendisinden uzakla\u015fmas\u0131, ka\u00e7\u0131nmas\u0131 ve \u00f6zellikle uzak durmas\u0131 vir\u00fcse yakalanan ki\u015finin olumsuz duygu ya\u015fama deneyimine katk\u0131 sa\u011flayabilmektedir. G\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc \u00fczere koronavir\u00fcs\u00fcn psikolojik etkilerinin yan\u0131nda korona karantina s\u00fcreci de kendine has psikolojik etkilere sahiptir. Bu nedenle karantina s\u00fcrecinde bireyin ba\u015fa \u00e7\u0131kma yollar\u0131n\u0131n g\u00fc\u00e7lendirilmesi \u00f6zellikle \u00f6nemlidir.<\/p>\n\n\n\n <\/figure>\n\n\n\n<\/span>Karantina S\u00fcrecinde Ba\u015fa \u00c7\u0131kma Y\u00f6ntemleri<\/strong><\/span><\/h2>\n\n\n\nKarantina s\u00fcrecinin ge\u00e7ici oldu\u011funu hat\u0131rlamak ve duygusal de\u011fi\u015fimlere haz\u0131rl\u0131kl\u0131 olmak:<\/em><\/strong> Karantina ge\u00e7ici s\u00fcre uygulanan bir tedbir y\u00f6ntemidir. Bu nedenle ki\u015finin bunun \u201cge\u00e7ici\u201d bir s\u00fcre oldu\u011funu kendine hat\u0131rlatmas\u0131 olduk\u00e7a \u00f6nemlidir. Bu s\u00fcre zarf\u0131nda olumlu duygu deneyiminde azalma, \u00f6fke, kayg\u0131 ve depresif belirtilerin ya\u015fanmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Bu, \u201cki\u015finin psikolojisinin bozuldu\u011fu, her \u015feyin kontrolden \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131\u201d gibi durumlara i\u015faret etmek yerine normal olmayan bir duruma verilen normal tepkiler<\/strong> olarak g\u00f6r\u00fclmelidir. Nitekim karantina g\u00fcnl\u00fck ya\u015fam\u0131n bir par\u00e7as\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131ndan bu s\u00fcrede ya\u015fad\u0131\u011f\u0131n\u0131z duygular\u0131n karantina \u00f6ncesi g\u00fcnl\u00fck ya\u015fam\u0131n\u0131zda ya\u015fad\u0131\u011f\u0131n\u0131z duygulardan farkl\u0131 olmas\u0131 beklendik bir durumdur. Bununla birlikte ya\u015fad\u0131\u011f\u0131n\u0131z duygusal s\u0131k\u0131nt\u0131n\u0131n g\u00fcnl\u00fck ya\u015fam\u0131n\u0131z\u0131 \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde sekteye u\u011fratt\u0131\u011f\u0131n\u0131 fark ediyorsan\u0131z bu konuda psikolojik destek almak bir se\u00e7enek olabilir.<\/li><\/ul>\n\n\n\nDo\u011fru kaynaklardan bilgi almak:<\/em><\/strong> Yanl\u0131\u015f ya da s\u0131n\u0131rl\u0131 bilgi korku ve endi\u015feyi tetikledi\u011finden do\u011fru bilgilendirme olduk\u00e7a \u00f6nemlidir. Karantinadaki ki\u015fi Covid destek ekiplerinden sa\u011fl\u0131\u011f\u0131yla ilgili sorular\u0131n\u0131 cevapland\u0131rmas\u0131n\u0131 isteyebilir ve ger\u00e7ek bilgi aktaran kaynaklardan ara\u015ft\u0131rma yapabilir (\u00d6rne\u011fin; Sa\u011fl\u0131k bakanl\u0131\u011f\u0131n\u0131n internet sitesi, akademik ara\u015ft\u0131rmalar vs.). Bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n hastal\u0131k\/karantina s\u00fcreciyle kendi s\u00fcrecinizi k\u0131yaslamamak, kendiniz i\u00e7in riski do\u011fru de\u011ferlendirmek (\u00d6rne\u011fin; Kronik hastal\u0131\u011f\u0131n olup olmad\u0131\u011f\u0131, \u00f6nceki hastal\u0131k ge\u00e7mi\u015fi gibi), felaket senaryolar\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmek yerine iyile\u015fme s\u00fcrecine odaklanmak ger\u00e7ek\u00e7i bir bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131yla s\u00fcreci atlatman\u0131za yard\u0131mc\u0131 olacakt\u0131r. Bunun yan\u0131nda Covid-19 kaynakl\u0131 haberlere, sosyal medya kullan\u0131m\u0131 veya okumalar\u0131na ara vermek de iyi olma haline katk\u0131 sa\u011flayacakt\u0131r. Karantina, karantinada olan ki\u015finin bireysel deneyimidir; bir ba\u015fkas\u0131n\u0131n s\u00fcreciyle ayn\u0131 olmayabilir.<\/strong><\/li><\/ul>\n\n\n\nTemel ihtiya\u00e7lar\u0131n kar\u015f\u0131land\u0131\u011f\u0131ndan emin olmak:<\/em><\/strong> Karantina s\u00fcreci ihtiya\u00e7lar\u0131 kar\u015f\u0131lama bi\u00e7iminde de\u011fi\u015fikli\u011fe neden oldu\u011fundan ihtiya\u00e7lar\u0131n nas\u0131l temin edilece\u011fi konusunda bir plan yap\u0131lmal\u0131d\u0131r. Ki\u015fi yaln\u0131z ya\u015f\u0131yorsa yard\u0131m isteyebilece\u011fi ki\u015filerle konu\u015fmak ya da online al\u0131\u015fveri\u015f konusunda se\u00e7enekleri d\u00fc\u015f\u00fcnmek gerekecektir. Evde hasta ki\u015fiden ba\u015fkalar\u0131 da varsa bu konuda bir i\u015f b\u00f6l\u00fcm\u00fc yapmak faydal\u0131d\u0131r. B\u00f6ylece belirsizli\u011fin ortadan kald\u0131r\u0131lmas\u0131 ki\u015finin endi\u015felerinin azalmas\u0131na katk\u0131 sa\u011flayacakt\u0131r. Bu d\u00f6nemde beslenmeye ve dinlenmeye \u00f6zellikle \u00f6nem g\u00f6sterilmeli ve \u00f6ncelik bu olmal\u0131d\u0131r.<\/li><\/ul>\n\n\n\nSosyal destek ve ileti\u015fimi s\u00fcrd\u00fcrme:<\/em><\/strong> Karantina s\u00fcreci \u201cfiziksel temas\u0131n s\u0131n\u0131rland\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131\u201d i\u00e7erir; \u201csosyal ileti\u015fimin\u201d de\u011fil.<\/strong> Bu nedenle sevdi\u011finiz ki\u015filerle ileti\u015fimi s\u00fcrd\u00fcrmek, telefonla arayarak ya da g\u00f6r\u00fcnt\u00fcl\u00fc g\u00f6r\u00fc\u015fmeler yaparak onlarla duygular\u0131n\u0131z\u0131 ve nas\u0131l hissetti\u011finizi konu\u015fmak yaln\u0131zl\u0131k hissinin azalmas\u0131na ve olumlu duygu deneyiminde art\u0131\u015fa yol a\u00e7acakt\u0131r. Karantinada bulunan hasta ki\u015fi ebeveynse ve evde bakmaktan sorumlu oldu\u011fu \u00e7ocuklar\u0131 varsa \u00e7ocuklar\u0131n bak\u0131m\u0131n\u0131n s\u00fcrd\u00fcr\u00fclmesi konusunda bir plan yapmal\u0131 veya yak\u0131nlar\u0131ndan destek istemelidir. Ayn\u0131 zamanda kendi durumu hakk\u0131nda \u00e7ocuklar\u0131yla konu\u015fmak, umut verici olmak ve iyile\u015fme s\u00fcrecini vurgulamak \u00f6nemlidir.<\/li><\/ul>\n\n\n\nSevilen aktivitelerin devam ettirilmesi ve can s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131yla ba\u015fa \u00e7\u0131kma:<\/em><\/strong> Hastal\u0131k s\u00fcreci yorgunluk, enerjisizlik ve hareket etmede g\u00fc\u00e7l\u00fck ortaya \u00e7\u0131karabilir. Bu nedenle ki\u015finin dinlenmesi ve yap\u0131lacak i\u015flerini minimuma indirmesi \u00f6nemlidir. Bunun yan\u0131nda kendisini yormayacak derece sevdi\u011fi \u015feylerle temas\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrmesi de gerekmektedir. \u00d6rne\u011fin; dizi veya film izlemek (\u00f6zellikle de daha \u00f6nce izlenen ve be\u011fenilen film\/dizileri tekrar izlemek) sevilen m\u00fczikleri dinlemek, hobilerinden yapabildiklerini yapabildi\u011fi kadar yapmak iyi olma halinin s\u00fcrd\u00fcr\u00fclmesine katk\u0131 sa\u011flayacakt\u0131r. V\u00fccudu yormadan fiziksel aktivite yapmak, yoga ya da meditasyon gibi gev\u015feme egzersizlerini uygulamak hem hareketsizli\u011fin \u00f6nlenmesine hem de zihnin odak noktas\u0131n\u0131n de\u011fi\u015ftirilmesine yard\u0131m eder. Karantina sonras\u0131 ya\u015fam\u0131n planlanmas\u0131 da bu anlamda zihinsel aktiviteyi s\u00fcrd\u00fcrmeye yard\u0131mc\u0131 olur. Karantinada olundu\u011funun, bunun bir \u00fcretkenlik ya da verimli zaman ge\u00e7irme d\u00f6nemi olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131n hat\u0131rlanmas\u0131 \u00f6nemlidir.<\/strong><\/li><\/ul>\n\n\n\n\u00d6z bak\u0131m\u0131n s\u00fcrd\u00fcr\u00fclmesi:<\/em><\/strong> Ki\u015fisel ve hijyen ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131lanmaya devam edilmesi, rutinlerin devaml\u0131l\u0131\u011f\u0131 ve olumlu duygular\u0131n hissedilmesine katk\u0131 sa\u011flar. Beslenmeye, yeterince uyumaya, v\u00fccudun hareket ettirilmesine ve dinlendirilmesine \u00f6zellikle dikkat edilmelidir.<\/li><\/ul>\n\n\n\nPsikolojik destek almak:<\/em><\/strong> Psikolojik deste\u011fe ula\u015fmadan \u00f6nce acil bir durum ger\u00e7ekle\u015fir ya da bir kriz durumu s\u00f6z konusu olursa ambulans\u0131 aramak ve sa\u011fl\u0131k \u00e7al\u0131\u015fanlar\u0131yla ileti\u015fime ge\u00e7mek faydal\u0131 olabilir. Karantina d\u00f6neminde ya\u015fanan olumsuz duygu deneyimi ki\u015finin kendi ba\u015f\u0131na ba\u015fa \u00e7\u0131kamayaca\u011f\u0131 bir noktaya gelmi\u015fse (\u00d6rne\u011fin; olumlu duygu hissedememe, korku ve endi\u015fenin s\u00fcreklili\u011fi, uyuyamama, panik olma hali, derin keder, insanlarla ileti\u015fimi kesme gibi) psikolojik destek almak bir se\u00e7enektir. Karantinadaki bir birey i\u00e7in en uygun se\u00e7enekler y\u00fcz-y\u00fcze yap\u0131lan online terapi\/dan\u0131\u015fmanl\u0131k seanslar\u0131 veya telefonla\/mesajla\u015farak dan\u0131\u015fmanl\u0131k alma olarak g\u00f6r\u00fcnmektedir.<\/li><\/ul>\n\n\n\nKarantina s\u00fcreci ki\u015fi i\u00e7in naho\u015f bir durum olabilse de bunun ge\u00e7ici bir d\u00f6nem oldu\u011fu, ki\u015finin ve toplumun sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in gerekli oldu\u011fu, ayn\u0131 zamanda etkili ba\u015fa \u00e7\u0131kma yollar\u0131 kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda olumsuz psikolojik etkilerin azalt\u0131labilece\u011fi unutulmamal\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Merve Kayac\u0131 Emre <\/strong>Psikolog<\/a><\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Covid-19 vir\u00fcs\u00fc ve devam\u0131nda ilan edilen pandemi, g\u00fcn\u00fcm\u00fcz d\u00fcnyas\u0131 i\u00e7in \u00e7ok yeni ve al\u0131\u015f\u0131lmad\u0131k bir s\u00fcreci beraberinde getirdi.…","protected":false},"author":1,"featured_media":5024,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"csco_display_header_overlay":false,"csco_singular_sidebar":"","csco_page_header_type":"","csco_page_load_nextpost":"","csco_post_video_location":[],"csco_post_video_location_hash":"","csco_post_video_url":"","csco_post_video_bg_start_time":0,"csco_post_video_bg_end_time":0,"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":{"0":"post-5011","1":"post","2":"type-post","3":"status-publish","4":"format-standard","5":"has-post-thumbnail","7":"category-genel","8":"cs-entry","9":"cs-video-wrap"},"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5011","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=5011"}],"version-history":[{"count":2,"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5011\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":5025,"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/5011\/revisions\/5025"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/media\/5024"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=5011"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=5011"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=5011"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}