<\/span><\/h2>\n\n\n\nAsperger sendromu \u00e7ocukluk \u00e7a\u011f\u0131nda fark\u0131na var\u0131lan ve ya\u015fam boyu s\u00fcren bir n\u00f6robiyolojik bozukluktur. S\u00f6z konusu olan rahats\u0131zl\u0131\u011f\u0131n ba\u011f\u0131ms\u0131z bir hastal\u0131k veya bozukluk olarak tan\u0131s\u0131n\u0131n ge\u00e7erlili\u011fi h\u00e2l\u00e2 belirsizdir. Asperger sendromu temelde otizmdir. Otizm spektrum bozuklu\u011funun bir alt tipi olarak g\u00f6sterilir. Otizmden dil veya bili\u015fsel geli\u015fmede gecikme veya gerileme olmamas\u0131yla ayr\u0131l\u0131r. Temel belirtileri ayn\u0131d\u0131r. Toplumsal ili\u015fkide bozukluk, s\u00f6zl\u00fc ve s\u00f6zs\u00fcz ileti\u015fimde bozukluk, hayal g\u00fcc\u00fcnde yetersizlik ortak \u00f6zelliklerdir. Otizmde dil geli\u015fimi \u00e7ok ge\u00e7, yetersiz veya hi\u00e7tir. Asperger sendromunda ise normaldir. Asperger sendromunda zeka geli\u015fimi normal veya normal \u00fcst\u00fcd\u00fcr. Otizmde ise zeka gerili\u011fi \u00e7ok fazla g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Asperger sendromu belirtileri otizme g\u00f6re \u00e7ok ge\u00e7 fark edilebilir. Otizmde nesne manip\u00fclasyonu, g\u00f6rsel mek\u00e2nsal i\u015flevler, m\u00fczik ve benzeri alanlarda ola\u011fan olmayan yetiler vard\u0131r. Asperger sendromunda ise daha \u00e7ok dar alanda a\u015f\u0131r\u0131 bilgi sahibi olma vard\u0131r. Aspergerliler, s\u00f6zel otizmlidir. Bireyler normal zekaya sahiptir ama becerileri azd\u0131r. Otizmin hafif hali olarak g\u00f6z\u00fckse de; kimi ara\u015ft\u0131rmalar hastal\u0131\u011f\u0131n ki\u015fiden ki\u015fiye de\u011fi\u015fiklik g\u00f6sterebilece\u011fini, a\u011f\u0131r i\u015fleyebilece\u011fini de g\u00f6stermektedir.<\/p>\n\n\n\n<\/span>Asperger Sendromunun Nedeni Nedir?<\/span><\/h2>\n\n\n\nAsperger sendromunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, beyin i\u015flevlerinde bir bozuklu\u011fun oldu\u011fu kesinle\u015fmi\u015ftir. Beyin i\u00e7inde birden fazla b\u00f6lgede hasar vard\u0131r. Toplumsal bili\u015fe y\u00f6nelik olarak etkinlik g\u00f6steren bir sinir alan\u0131, sa\u011fl\u0131kl\u0131 i\u015flev g\u00f6rememektedir. Bununla birlikte, genetik ve genetik olmayan nedenler bir arada rol oynamaktad\u0131r. Ayr\u0131ca erkeklerde daha fazla g\u00f6r\u00fcn\u00fcr.<\/p>\n\n\n\n
<\/span>Asperger Sendromu Tan\u0131s\u0131 Nas\u0131l Konur?<\/span><\/h2>\n\n\n\nAsperger sendromunda tan\u0131 ya\u015f\u0131, \u00e7ocuklukta konulabildi\u011fi gibi ileri ya\u015flara da uzayabilir. Ortalama tan\u0131 ya\u015f\u0131, 10\u2019dur. Bunun nedeni; dil i\u015flevlerinde bir bozukluk olmamas\u0131d\u0131r. Dil i\u015flevlerinde bozukluk oldu\u011funda ise, daha \u00e7ok otizm tan\u0131s\u0131 konur.<\/p>\n\n\n\n
Asperger sendromu tan\u0131s\u0131, klinik olarak belirli davran\u0131\u015f \u00f6zelliklerine g\u00f6re konur. Tan\u0131 belirlenirken, aile de s\u00fcrece etkin bir \u015fekilde kat\u0131lmal\u0131, g\u00f6zlem ve g\u00f6r\u00fc\u015flerini payla\u015fmal\u0131d\u0131r. Asperger sendromunu ge\u00e7mi\u015fte tan\u0131mlamak zorken, bu durum g\u00fcn\u00fcm\u00fczde daha kolay bir hal alm\u0131\u015ft\u0131r. Sendrom tan\u0131nd\u0131k\u00e7a da yo\u011funlu\u011fu artm\u0131\u015ft\u0131r. Otistik \u00f6zellikler g\u00f6steren \u00e7ocuklar i\u00e7inde tan\u0131 olarak en zorlay\u0131c\u0131 gruptur. Otizmle benzer \u00e7ok fazla \u00f6zellik olsa da Asperger sendromlu ki\u015filerde toplumsal ili\u015fkilere ait sorunlar \u00e7ok fazla g\u00f6ze \u00e7arpmaktad\u0131r. Bir \u00e7ocu\u011fun Asperger sendromu olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 anlamak i\u00e7in daha \u00e7ok bu alanlarla ilgili bilgi toplamak, ayr\u0131nt\u0131l\u0131 bir sorgulama yapmak gereklidir.<\/p>\n\n\n\n
Asperger sendromu tan\u0131s\u0131 konan bebeklerin en k\u00fc\u00e7\u00fck uyaran da bile rahats\u0131z olduklar\u0131 g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. V\u00fccutlar\u0131 \u00e7ok esnektir. El becerilerinde \u00f6zel sorunlar ya\u015farlar. S\u0131k d\u00fc\u015fme, denge problemleri, yemek yerken \u00fcst\u00fcne d\u00f6kme, \u00e7i\u011fneme problemleri, taklit zorluklar\u0131 ya\u015farlar. Motor becerileri zay\u0131ft\u0131r. Top atma, bisiklet s\u00fcrme gibi alanlarda zorlan\u0131rlar.<\/p>\n\n\n\n<\/span>Asperger Sendromlu Ki\u015filerin \u00d6zellikleri Nelerdir?<\/span><\/h2>\n\n\n\nAsperger sendromunda temel bozukluk, \u00e7evreyle ya\u015famsal bir ili\u015fkinin kurulamamas\u0131d\u0131r. Daha \u00e7ok; okula ba\u015flama, hayat\u0131nda b\u00fcy\u00fck de\u011fi\u015fiklikler olmas\u0131, i\u015f bulma gibi durumlarda \u00e7ok fazla zorland\u0131klar\u0131 g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Bu zorluklar beraberinde davran\u0131\u015f problemlerini getirir ve uyum sa\u011flamada zorlan\u0131rlar. Asperger sendromlu bir \u00e7ocuk, toplumsal kurallar\u0131 ya\u015fayarak de\u011fil; zihinsel \u00e7aba ile \u00f6\u011frenir. Kurallar\u0131 kat\u0131 bir \u015fekilde uygular. Asperger sendromlu bir \u00e7ocu\u011fun, ya\u015f\u0131tlar\u0131yla arkada\u015fl\u0131k kurmas\u0131 zor olabilir. \u0130li\u015fkilerden beklentisi y\u00fcksektir, kar\u015f\u0131l\u0131k ararlar.<\/p>\n\n\n\n
Asperger sendromlu ki\u015filer, insanlarla ileti\u015fimde biyolojik sebeplerden dolay\u0131 zorluk \u00e7ekerler. Bu durum zaman zaman kar\u015f\u0131lar\u0131ndaki insanlar i\u00e7in de zorlay\u0131c\u0131 olabilir. Anla\u015f\u0131lmay\u0131 \u00e7ok isterler; fakat bir yandan da anla\u015f\u0131lmak da zorluk \u00e7ekerler. \u0130li\u015fki ba\u015flatmada, temas kurmada sorun ya\u015farlar. Uyumsuzluk g\u00f6sterirler. Engelli ya da \u00f6z\u00fcrl\u00fc g\u00f6z\u00fckmedikleri i\u00e7in de bir\u00e7ok insan taraf\u0131ndan farkl\u0131 etiketler al\u0131rlar. Toplumla ili\u015fki kurmak ister; ancak bunu tuhaf \u015fekilde yaparlar. Tan\u0131\u015fma, selamla\u015fma durumlar\u0131 farkl\u0131d\u0131r. Toplumsal \u00e7evreden d\u0131\u015flanmalar\u0131, mutsuz olmalar\u0131n\u0131 sa\u011flar. Benlik imgelerine hep bir zarar gelece\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcrler. Tan\u0131d\u0131k ortamlarda bile yabanc\u0131 gibidirler. S\u00fcrekli g\u00f6zlemlerler. G\u00fcnl\u00fck sohbetten uzak dururlar. \u0130\u015f ya\u015fam\u0131nda \u00e7ok zorlan\u0131rlar. Pek \u00e7ok i\u015f becerilerinin \u00fcst\u00fcnde bir yetenek gerektirir. \u0130\u015f bulmak, i\u015finde ba\u015far\u0131l\u0131 olmak onlar i\u00e7in \u00e7ok zor olacakt\u0131r. Bu ki\u015filerin anla\u015f\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flama, onlar\u0131 topluma katmak i\u00e7in \u00f6zveride bulunmak gereklidir.<\/p>\n\n\n\n
Asperger sendromlu ki\u015filerde bazen aksi y\u00f6nde ba\u015far\u0131ya g\u00f6r\u00fclmektedir. Bir tarafta hi\u00e7bir i\u015fini yapamayan, hayat\u0131n\u0131 idame ettiremeyen, sosyal ili\u015fkileri olmayan ki\u015filerde g\u00f6r\u00fcl\u00fcrken; bir yandan da y\u00fcksek zekaya sahip birinde kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kabilir. Hafif Asperger sendromlular \u00fcniversite okur, evlenebilir ve genelde insan ili\u015fkilerinden uzak i\u015fleri tercih edip ba\u015far\u0131l\u0131 olabilirler.<\/p>\n\n\n\n
Bu bilgilerin toplam\u0131na bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda bildi\u011fimiz bir\u00e7ok ismin de Asperger sendromu oldu\u011fu ortaya \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Bunlardan en \u00f6nemli isim Albert Einstein\u2019d\u0131r. Bir ABD Ba\u015fkan\u0131 Thomas Jefferson da Asperger sendromu \u00f6zellikleri g\u00f6stermektedir.<\/p>\n\n\n\n
Asperger sendromunun konu oldu\u011fu baz\u0131 filmler de vard\u0131r. Bunlar; Adam, Mary ve Max, Mozart ve Balina, Benim Ad\u0131m Khan, Kar Pastas\u0131, A\u015fk\u0131n Form\u00fcl\u00fc Yok, Ya\u011fmur Adam\u2019d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
<\/span>Asperger Sendromlu Ki\u015filerin Duygu Durumlar\u0131 Nas\u0131ld\u0131r?<\/span><\/h2>\n\n\n\nDuygular\u0131 anlarlar ama farkl\u0131 \u015fekilde ifade ederler. Duygu durumlar\u0131 \u00e7ok abart\u0131l\u0131d\u0131r. Utan\u00e7 duyma, su\u00e7luluk hissi ya\u015famayabilirler. Mutlu ya da \u00fczg\u00fcn oldu\u011fu zamanlardaki davran\u0131\u015flar\u0131, ba\u015fkalar\u0131n\u0131 rahats\u0131z edebilir. Toplumsal kurallar\u0131 anlamakta zorluk \u00e7ekerler. Davran\u0131\u015f\u0131 g\u00f6r\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fc \u015fekliyle anlarlar. Ben merkezci olarak g\u00f6r\u00fcn\u00fcrler. Olaylara tek tarafl\u0131 olarak bakarlar. Di\u011ferlerinden gelen \u00f6nerilere kapal\u0131d\u0131rlar. Kar\u015f\u0131s\u0131ndaki insan\u0131 anlamakta ciddi zorluk \u00e7ekerler. \u015eakay\u0131 anlayamazlar. \u00c7ok kolay s\u0131k\u0131l\u0131r ve kayg\u0131lan\u0131rlar. S\u00fcrekli kendileriyle ilgilidirler. D\u00fcrt\u00fc kontrolleri \u00e7ok eksiktir. \u0130\u015f birli\u011fi, randevu alma, \u00f6z\u00fcr dileme gibi becerileri zay\u0131ft\u0131r. Empati sorunlar\u0131 vard\u0131r ama yanl\u0131\u015f bir \u015fey g\u00f6r\u00fcnce m\u00fcdahale ederler. B\u00fcy\u00fcd\u00fck\u00e7e daha az belirti g\u00f6sterirler; ancak durumlar\u0131n\u0131 bilmeleri streslerini artt\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
V\u00fccut dilleri bozuktur. Bak\u0131\u015f anormalli\u011fi, tuhaf y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015f, tuhaf y\u00fcz ifadesi, tek d\u00fcze konu\u015fma vard\u0131r. G\u00f6z temas\u0131 kurarlar; ancak bak\u0131\u015f y\u00f6n\u00fcn\u00fc ayarlayamazlar. Jest ve mimik kullanmakta zorlan\u0131rlar.<\/p>\n\n\n\n
Konu\u015fma h\u0131zlar\u0131 \u00e7ok h\u0131zl\u0131 veya \u00e7ok yava\u015f olabilir. Telaffuzlar\u0131 sorunludur. Bilgi\u00e7\u00e7e ders veriyormu\u015f gibi didaktik konu\u015fmalar\u0131 vard\u0131r. Konu\u015fmalar\u0131 farkl\u0131d\u0131r. Toplumsal ba\u011flama uygun olmayan dil kal\u0131plar\u0131 halinde konu\u015furlar. Mecaz s\u00f6zc\u00fck kullanmazlar. Niyetlerini ifade etmekte zorlan\u0131rlar. S\u00f6yledi\u011fi ile kastetti\u011finin ne oldu\u011funu anlamak zordur. Toplumsal \u00f6\u011fretilerden sonu\u00e7 \u00e7\u0131karamazlar. \u00c7\u0131kar\u0131m yapamazlar. Metni uzun s\u00fcre takip etmekte zorlan\u0131rlar. S\u00f6zc\u00fck bulmada zorlan\u0131rlar. Sorulara k\u0131sa yan\u0131tlar verirler. \u015eaka ve metaforlar\u0131 anlamazlar. Dil becerisinde gecikme ya\u015fayabilirler. S\u00f6zc\u00fckleri a\u015f\u0131r\u0131 somut anlarlar. Kopuk anlat\u0131mlar\u0131 vard\u0131r. Kendine \u00f6zg\u00fc yeni s\u00f6zc\u00fckler \u00fcretebilirler. \u00c7ok y\u00fcksek veya \u00e7ok al\u00e7ak sesle konu\u015furlar. Gitmek, gelmek gibi s\u00f6zc\u00fckleri kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131rlar.<\/p>\n\n\n\n
Bunlar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda dikkatlerini nerede kullanacaklar\u0131n\u0131 bilmekte zorluk \u00e7ekerler. \u00d6nemsiz olan\u0131n \u00fczerinde daha fazla dururlar. Dikkat eksikli\u011fi ya\u015farlar. Bir ayr\u0131nt\u0131 \u00fczerinde saatlerce durabilirler. Dikkatleri geli\u015fi g\u00fczel da\u011f\u0131n\u0131kt\u0131r. Garip davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n nedenleri, garip mant\u0131klar\u0131d\u0131r. Zaman\u0131 iyi kullanamazlar. S\u0131navlarda hata yapma ihtimalleri \u00e7ok y\u00fcksektir. Genelleme yapamazlar. Sa\u011fduyular\u0131 eksiktir. Bir alanda \u00e7ok iyi bir alanda \u00e7ok k\u00f6t\u00fc olurlar.<\/p>\n\n\n\n
Sesleri \u00e7ok g\u00fcr\u00fclt\u00fcl\u00fc alg\u0131larlar. Kokular\u0131 abart\u0131l\u0131 bulurlar. B\u00fct\u00fcn\u00fc kavrayamaz, ayr\u0131nt\u0131lara tak\u0131l\u0131rlar. Tekrarlay\u0131c\u0131 hareketler yaparlar. Tak\u0131nt\u0131l\u0131 davran\u0131\u015f ve fikirleri vard\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Davran\u0131\u015f sorunlar\u0131 ve \u00f6fke n\u00f6betleri olabilir. Kuralc\u0131 ve kat\u0131d\u0131rlar. Giyinme ve ki\u015fisel bak\u0131mla ilgili sorunlar ya\u015farlar. De\u011fi\u015fik konular ilgilerini daha fazla \u00e7eker. Dar bir konuda \u00e7ok fazla bilgi sahibidirler. Koleksiyon yapabilirler ama bunu bir ama\u00e7 i\u00e7in yapmazlar.<\/p>\n\n\n\n
Cinselli\u011fi erken ya\u015fta ke\u015ffedebilirler. Uygun olmayan yerlerde uygunsuz \u015feyler yapabilirler. Kar\u015f\u0131 cinsle ili\u015fkide \u00e7ok zorlan\u0131rlar. Cinsel ili\u015fki kurmalar\u0131 zordur. Yemek konusunda hep al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131 lezzet ve bi\u00e7imi isterler. A\u015f\u0131r\u0131 su i\u00e7ebilirler. Uyku d\u00fczensizlikleri ve sorunlar\u0131 s\u0131kt\u0131r.<\/p>\n\n\n\n