15 ya\u015f ve \u00fcst\u00fcnde istihdam edilenlerin oranlar\u0131na bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda T\u00fcrkiye \u0130statistik Kurumu\u2019nun (T\u00dc\u0130K) \u201c\u0130statistiklerle Kad\u0131n-2019 (2020)\u201d verilerine g\u00f6re T\u00fcrkiye\u2019de kad\u0131nlar\u0131n %29,4 bir i\u015fte \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131r. Bu oran erkeklerde %65,7 olarak g\u00f6ze \u00e7arpmaktad\u0131r. \u00c7al\u0131\u015fan kad\u0131n\u0131n toplum i\u00e7erisindeki rol\u00fcn\u00fcn standart d\u0131\u015f\u0131 de\u011fil; aksine, kad\u0131n\u0131n kendisinin bir standart oldu\u011funu vurgulayarak toplumsal cinsiyet ve i\u015f yeri iklimine birlikte de\u011finelim.<\/p>\n\n\n\n
1960\u2019l\u0131 y\u0131llardan bu yana kad\u0131nlar\u0131n i\u015f hayat\u0131na kat\u0131l\u0131mlar\u0131nda pek \u00e7ok konu ba\u015fl\u0131\u011f\u0131nda e\u015fit ve adil yakla\u015f\u0131mlar benimsenememi\u015ftir. \u00dccret e\u015fitli\u011fi ve maa\u015f fark\u0131, annelik cezas\u0131, hak sahipli\u011fi, istihdam ayr\u0131mc\u0131l\u0131\u011f\u0131 ve \u00f6rt\u00fck kal\u0131p yarg\u0131lar bu konu ba\u015fl\u0131klar\u0131na \u00f6rnek olarak g\u00f6sterilebilir. Bug\u00fcn bile Amerikal\u0131 kad\u0131nlar, erkeklerin kazand\u0131klar\u0131 her 1 dolar kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda 80 cent kazanmaktad\u0131rlar (U.S. Census Bureau, 2016). Uzunca zamand\u0131r sa\u011flanamayan \u00fccret e\u015fitli\u011fi, kad\u0131nlar\u0131n kariyerleri boyunca katlanarak art\u0131p daha ciddi bir problem haline gelmektedir. Kad\u0131nlar erkeklerden ortalama olarak daha iyi bir e\u011fitime eri\u015fmi\u015f olsalar bile maa\u015f fark\u0131 sorunlar\u0131 g\u00fcn y\u00fcz\u00fcne \u00e7\u0131kabilmektedir (White House Council of Economic Advisers, 2016). Maa\u015f fark\u0131 sorunu cinsiyetin yan\u0131 s\u0131ra, etnik gruplar aras\u0131nda da e\u015fitsizlik g\u00f6stermektedir. \u00d6rne\u011fin; \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131 kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda en y\u00fcksek \u00fccret alan grup olan Asyal\u0131 Amerikal\u0131 erkeklerin maa\u015flar\u0131n\u0131n, en d\u00fc\u015f\u00fck \u00fccret alan grup olan Hispanik\/Latin k\u00f6kenli kad\u0131nlar\u0131n maa\u015flar\u0131ndan yakla\u015f\u0131k iki kat daha fazla olmas\u0131 olduk\u00e7a dikkat \u00e7ekicidir (Else-Quest ve Hyde, 2021). Maa\u015f fark\u0131 ya\u015f ve toplumsal cinsiyet rollerine g\u00f6re de e\u015fitsizlik g\u00f6stermektedir. Bu fark\u0131 gen\u00e7 yeti\u015fkinlikte daha azken, ileri yeti\u015fkinli\u011fe do\u011fru giderek artmaktad\u0131r. Bu nedenle ya\u015fl\u0131 kad\u0131nlar\u0131n yoksulluk i\u00e7inde ya\u015famlar\u0131n\u0131 idame ettirme ihtimalleri ya\u015fl\u0131 erkeklere k\u0131yasla daha fazlad\u0131r (Else-Quest ve Hyde, 2021). <\/p>\n\n\n\n
Kad\u0131nlar\u0131n i\u015f hayat\u0131 i\u00e7indeki zorlanmalar\u0131ndan ilki olan \u00fccret e\u015fitsizli\u011fine ek bir di\u011fer fakt\u00f6r ise, kad\u0131n\u0131n aile ya\u015fam\u0131 i\u00e7erisindeki rol ve sorumluluklar\u0131 olarak a\u00e7\u0131klanabilir. Her bir \u00e7ocuk i\u00e7in kad\u0131nlar\u0131n hayat boyu elde edebilecekleri gelirleri kademeli olarak azalmaktad\u0131r. Bu azal\u0131\u015f\u0131 annelik cezas\u0131 olarak isimlendirmek m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr (Budig ve Hodges, 2010; Kahn, Garc\u00eda-Manglano ve Bianchi, 2014). Annelik cezas\u0131 \u00e7ocuk say\u0131s\u0131 ve \u00e7ocu\u011fun ya\u015f\u0131n\u0131n k\u00fc\u00e7\u00fck olu\u015fu ile birlikte art\u0131\u015f g\u00f6stermektedir (Kahn, Garc\u00eda-Manglano ve Bianchi, 2014). Her bir \u00e7ocuk i\u00e7in %5-10 oran\u0131nda azal\u0131\u015f ve 2018 y\u0131l\u0131nda hanesinde 3 ya\u015f\u0131n alt\u0131nda \u00e7ocu\u011fu olan 25-49 ya\u015f grubundaki kad\u0131nlar\u0131n istihdam oran\u0131n\u0131n %26,5, erkeklerin istihdam oran\u0131n\u0131n ise %90,4 oldu\u011fu g\u00f6r\u00fclmektedir (T\u00dc\u0130K, 2020). \u0130stihdam oranlar\u0131ndaki bu u\u00e7urumun nedenleri kad\u0131nlar\u0131n do\u011fumun ard\u0131ndan i\u015ften izin alma, e\u011fitimlerini devam ettirmede zorlanma, bebe\u011fin bak\u0131m sorumluluklar\u0131 nedeniyle esnek \u00e7al\u0131\u015fma saatleri olan i\u015flere y\u00f6nelme ve uzun saatler \u00e7al\u0131\u015famama olarak \u00f6rneklendirilebilir. Di\u011fer yandan, kad\u0131nlar\u0131n hem eri\u015filebilir hem de s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir \u00e7ocuk bak\u0131m imkanlar\u0131na ula\u015fmalar\u0131 ile i\u015flerinden ayr\u0131lmak ya da \u00e7al\u0131\u015fma saatlerini azaltmak gibi zorlanmalara maruz kalmayacaklar\u0131 kolayl\u0131kla \u00f6ng\u00f6r\u00fclebilir.<\/p>\n\n\n\n
Toplumsal cinsiyet ve i\u015f hayat\u0131ndaki farkl\u0131l\u0131klar\u0131n ili\u015fkili olabilece\u011fi bir ba\u015fka sorun ise, bireyin kim oldu\u011funa ve yapt\u0131\u011f\u0131 i\u015fe ba\u011fl\u0131 olarak neyi hak edebilir oldu\u011funa y\u00f6nelik d\u00fc\u015f\u00fcncesini ifade eden hak sahipli\u011fidir. Kad\u0131nlar\u0131n erkeklere k\u0131yasla yapt\u0131klar\u0131 i\u015flerden elde edecekleri \u00fccretin daha d\u00fc\u015f\u00fck olmas\u0131n\u0131 hak ettiklerini d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fckleri bulgusu ortaya konulmu\u015ftur (Hogue ve Yoder, 2003; Major, 1994). Di\u011fer bir deyi\u015fle, kad\u0131nlar\u0131n ortaya koyduklar\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmalar sonucunda hak ettiklerini d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fckleri \u00fccret ne yaz\u0131k ki erkeklerinkinden d\u00fc\u015f\u00fckt\u00fcr. \u00c7o\u011fu kad\u0131n\u0131n erkeklere nazaran \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda y\u00fcksek bir kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 hak etmediklerini d\u00fc\u015f\u00fcnmelerinin nedenleri \u015fu \u015fekilde gerek\u00e7elendirilmektedir; 1.) ald\u0131klar\u0131 \u00fccretin kendilerininkini k\u0131yaslad\u0131klar\u0131 \u00fccrete g\u00f6re kabul edilebilir olmas\u0131, 2.) ald\u0131klar\u0131 \u00fccretin bir \u00f6nceki i\u015ften ald\u0131klar\u0131 \u00fccret ile k\u0131yasland\u0131\u011f\u0131nda kabul edilebilir olmas\u0131, 3.) ald\u0131klar\u0131 \u00fccretin kad\u0131nlar i\u00e7in s\u0131n\u0131rl\u0131 i\u015f imk\u00e2n\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulunduruldu\u011funda kabul edilebilir olmas\u0131 (Else-Quest ve Hyde, 2021).<\/p>\n\n\n\n
Toplumsal cinsiyet ayr\u0131mc\u0131l\u0131\u011f\u0131 ve i\u015f yeri iklimi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcnde i\u015f ilanlar\u0131nda ve ba\u015fvuru de\u011ferlendirmelerinde ayr\u0131mc\u0131l\u0131k i\u00e7erikli mesajlar (\u00f6rne\u011fin erkek egemen meslekler i\u00e7in verilen ilanlar\u0131n b\u00fcy\u00fck oranda lider, rekabet\u00e7i, bask\u0131n gibi daha erkeksi kelimeler ile ilana a\u00e7\u0131lmas\u0131) g\u00f6ze \u00e7arpmaktad\u0131r (Gaucher, Friesen ve Kay, 2011). Kad\u0131nlar\u0131n toplumsal cinsiyet rollerine g\u00f6re nazik, merhametli ve yard\u0131msever olma; iddial\u0131, z\u0131tla\u015fan ya da buyurgan olmama gibi beklentilerin oldu\u011fu kolayca fark edilebilmektedir.<\/p>\n\n\n\n
![\"Liderlik](\"https:\/\/healmeup-blog-test.internalapps.rocks\/wp-content\/uploads\/2022\/04\/toplumsal_cinsiyet_ve_is_hatayi_cam_tavan_nedir_evimdeki_psikolog_com_1-1024x576.png\")
<\/figure>\n\n\n\n